ปรมาณูเพื่อสันติ กระทรวง อว. รวมพลังเครือข่ายขับเคลื่อนนโยบายนายกอนุทิน ‘พลังงานสะอาด–สังคมคาร์บอนต่ำ’ เตรียมพร้อมเทคโนโลยี พลังงานไฟฟ้านิวเคลียร์มาตรฐานปลอดภัยขนาดเล็ก (SMR) เพื่ออนาคตพลังงานสะอาดอย่างยั่งยืน

นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ รักษาราชการแทนเลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ (ปส.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เปิดเผยภายหลังกล่าวปาฐกถาพิเศษในการประชุมวิชาการ “Conference on the Peaceful Uses of Nuclear Technology to Celebrate the 50th Anniversary of China–Thailand Diplomatic Relations Establishment” ว่า การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ (ปส.) สถานเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำประเทศไทย สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สทน.) และ China National Nuclear Corporation (CNNC) เพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 50 ปี แห่งการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาชนจีน รวมทั้งเป็นเวทีแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ แนวปฏิบัติที่ดี และมุมมองต่อการใช้เทคโนโลยีนิวเคลียร์เพื่อสันติในการพัฒนาประเทศ โดยสอดคล้องกับนโยบาย “สิ่งแวดล้อม–พลังงานสะอาด–สังคมคาร์บอนต่ำ” ซึ่งเป็นหนึ่งใน 5 ด้าน 15 นโยบายสำคัญของรัฐบาลนายกรัฐมนตรีอนุทิน ชาญวีรกูล ที่ได้แถลงต่อที่ประชุมรัฐสภาเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2568 มุ่งผลักดันการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน การลดการปล่อยคาร์บอน และการใช้เทคโนโลยีสะอาดเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน และเป็น 1 ในนโยบายของนายสุรศักดิ์ พันธ์เจริญวรกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวง (อว.) ที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเทคโนโลยีสะอาด การสร้างนวัตกรรม และการใช้พลังงานอย่างยั่งยืน โดยจัดขึ้นในวันที่ 10 ตุลาคม 2568 ณ โรงแรมอัศวิน แกรนด์ คอนเวนชัน กรุงเทพฯ

นายแพทย์รุ่งเรือง กล่าวว่า (ปส.อว.) ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแลความปลอดภัยทางนิวเคลียร์และรังสีของประเทศไทย มีความมุ่งมั่นเตรียมความพร้อมในการวางรากฐานด้านกฎระเบียบ มาตรการ และระบบการกำกับดูแล เพื่อรองรับการพัฒนาโรงไฟฟ้านิวเคลียร์มาตรฐานปลอดภัยขนาดเล็ก (Small Modular Reactor: SMR) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีพลังงานสะอาดปลอดภัย และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การจัดประชุมในครั้งนี้จึงเป็นโอกาสสำคัญในการเปิดเวทีให้ผู้แทนจากหน่วยงานกำกับดูแล นักวิจัย และผู้เชี่ยวชาญจากไทยและจีน ได้ร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์เชิงเทคนิค และถ่ายทอดองค์ความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพของประเทศในการใช้พลังงานนิวเคลียร์อย่างปลอดภัยและยั่งยืน

ตลอดระยะเวลา 50 ปีที่ผ่านมา ไทยและจีนมีความร่วมมืออย่างต่อเนื่องทั้งด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และการพัฒนาศักยภาพบุคลากร โดยในปี 2565 กระทรวง (อว.) และ China Atomic Energy Authority (CAEA) ได้ลงนามบันทึกความเข้าใจ (MoU) ความร่วมมือด้านการใช้เทคโนโลยีนิวเคลียร์เพื่อสันติ ซึ่งถือเป็นก้าวสำคัญในการสร้างทรัพยากรบุคคลด้านพลังงานนิวเคลียร์และเสริมศักยภาพความร่วมมือในระยะยาว นอกจากนี้ภายในงานยังมีการแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์ด้านพลังงานนิวเคลียร์ อาทิ

• Mr. Ma Minggeng ที่ปรึกษาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถานเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำประเทศไทย กล่าวว่า “ความร่วมมือระหว่างไทยและจีน ในด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และเศรษฐกิจได้ขยายตัวอย่างต่อเนื่อง สร้างรากฐานที่มั่นคงสำหรับความร่วมมือด้านพลังงานนิวเคลียร์ในอนาคต สถานเอกอัครราชทูตจีนประจำประเทศไทย พร้อมสนับสนุนความร่วมมืออย่างเต็มที่ และความร่วมมือนี้จะกลายเป็นไฮไลต์สำคัญของความสัมพันธ์ไทยและจีน พร้อมสร้างผลประโยชน์ร่วมกันและอนาคตที่สะอาด สดใส และเต็มไปด้วยมิตรภาพ”

• รศ.ดร.ธวัชชัย อ่อนจันทร์ ผู้อำนวยการ (สทน.) กล่าวว่า “SMR เป็นเทคโนโลยีพลังงานสะอาด ปลอดภัย และยืดหยุ่น ซึ่งไทยสามารถเรียนรู้จากความก้าวหน้าของจีนเพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในเส้นทางพลังงานที่ยั่งยืน อีกทั้งเทคโนโลยีนิวเคลียร์ยังสามารถประยุกต์ใช้ในด้านการแพทย์ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่ง สทน. ยินดีที่จะแลกเปลี่ยนความรู้ พัฒนาศักยภาพ และส่งเสริมความร่วมมืออย่างยั่งยืนระหว่างไทยและจีนต่อไปในอนาคต”

• Dr. Fan Liuyan ผู้ช่วยผู้จัดการทั่วไป CNECและผู้แทนจากบริษัท CNNC กล่าวว่า “CNNC พร้อมร่วมมือกับประเทศไทยในการส่งเสริมการประยุกต์ใช้นิวเคลียร์ สร้างความเข้าใจต่อสาธารณะ และสนับสนุนการดำเนินแผนงานพลังงานนิวเคลียร์ของไทย ร่วมกันเปลี่ยนศักยภาพให้กลายเป็นความก้าวหน้า และเปลี่ยนวิสัยทัศน์ให้เป็นความจริง พร้อมสร้างอนาคตที่สะอาด สดใส และเต็มไปด้วยมิตรภาพ”

ภายในงานมีผู้เชี่ยวชาญจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจากทั้งสองประเทศเข้าร่วมกว่า 70 คนอาทิ (สทน.) สำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) สำนักนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) สมาคมนิวเคลียร์แห่งประเทศไทย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) และจากฝั่งจีน ได้แก่ CNNC, China Nuclear Engineering & Construction Corporation (CNEC), Nuclear Power Institute of China (NPIC), China Isotope & Radiation Corporation (CIRC) และ China National Nuclear Power Corporation Ltd. (CNNP) โดยมีการนำเสนอหัวข้อทางวิชาการที่สำคัญ ครอบคลุมทั้งด้านการพัฒนาโรงไฟฟ้านิวเคลียร์มาตรฐานปลอดภัยขนาดเล็ก (SMR)การกำกับดูแลความปลอดภัยทางนิวเคลียร์ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีนิวเคลียร์ในภาคส่วนต่าง ๆ การผลิตไอโซโทปรังสีทางการแพทย์ รวมถึงแนวทางการสื่อสารสาธารณะ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับพลังงานนิวเคลียร์ในสังคม